
در شرایطی که جنگ غزه وارد مرحلهای بلندمدت و فرسایشی شده و نبرد امنیتی درون نوار غزه به اندازه نبرد میدانی اهمیت یافته، خبر کشته شدن یاسر ابوشباب—فردی که حماس او را «مزدور اسرائیل» توصیف کرد—بار دیگر توجه را به موضوع همکاری افراد بومی با ارتش اسرائیل جلب کرده است. حماس بلافاصله پس از اعلام این خبر، بیانیهای منتشر کرد و با لحنی کمسابقه اعلام نمود که «سرنوشت ابوشباب برای هر کسی که به مردمش خیانت کند، حتمی است.» این موضعگیری، اگرچه مطابق ادبیات همیشگی نیروهای مقاومت درباره «همکاران اسرائیل» است، اما در شرایط کنونی بار معنایی بسیار بیشتری پیدا میکند؛ چون نبرد اطلاعاتی میان مقاومت و اسرائیل به نقطه حساسی رسیده و هرگونه همکاری داخلی میتواند جان بسیاری از افراد را در معرض خطر قرار دهد.
حماس در بخش دیگری از بیانیهاش تأکید کرد که اتکا و بهرهگیری ارتش اسرائیل از «باندهای فرومایه» نشانهای از عجز و ناتوانی اشغالگران در مقابله مستقیم با گروههای مقاومت است. این جمله در واقع همان پیام سنتی حماس است: اینکه اسرائیل برای جبران ناکامیهای عملیاتی خود، تلاش میکند از برخی افراد در داخل غزه به عنوان حلقههای اطلاعاتی استفاده کند. با این حال، حماس با انتشار این بیانیه میخواهد یک پیام روانی روشن هم بفرستد—اینکه حتی اگر چنین همکاریهایی صورت بگیرد، اسرائیل قادر به حفاظت از این افراد نخواهد بود و هرگونه اطلاعاتدهی به دشمن، دیر یا زود به کشف، رسوایی و حذف منجر خواهد شد.
نکته مهم دیگر بیانیه، قدردانی حماس از خانوادههایی است که از ابوشباب و دیگر «خائنان»، اعلام برائت کردهاند. این بخش از بیانیه یادآور سنت دیرینهای است که در برخی نقاط غزه دیده میشود: خانوادهها برای حفظ موقعیت اجتماعی خود، گاهی اوقات از اعضایی که به همکاری با اسرائیل متهم میشوند فاصله میگیرند. حماس با برجسته کردن این موضوع، در واقع یک پیام دیگر نیز میدهد—اینکه مسئله خیانت، تنها از منظر امنیتی خطرناک نیست؛ بلکه پیامد اجتماعی سنگینی هم برای خانواده فرد دارد.
در مجموع، حذف افرادی که متهم به همکاری با اسرائیل هستند، بخشی از جنگ پنهان میان طرفین است؛ جنگی که شاید کمتر در رسانهها دیده شود، اما در تعیین سرنوشت خطوط تماس و موفقیت عملیاتها نقش اساسی دارد. اسرائیل سالهاست که تلاش میکند بخشی از شبکه انسانی خود را در غزه فعال نگه دارد، اما توان حماس در شناسایی و برخورد با این افراد بارها نشان داده است که کنترل میدانی همچنان تا حد زیادی در اختیار مقاومت است.
از سوی دیگر، این بیانیه را باید بخشی از عملیات روانی حماس نیز دانست؛ هشداری آشکار به کسانی که ممکن است وسوسه همکاری با اسرائیل را داشته باشند. پیام حماس ساده و صریح است: «سرنوشت ابوشباب، الگوی قابل تکرار است»—و این پیام در شرایطی که فشار جنگ بر مردم غزه سنگین است، نقش بازدارنده مهمی برای جلوگیری از نفوذ بیشتر اسرائیل ایفا میکند.