نشست کارگروه کاهش آلودگی هوای اصفهان اینبار با یک پیام شفافتر از همیشه همراه بود؛ پیامی که داریوش گلعلیزاده، مدیرکل محیطزیست استان، با اطمینان بیان کرد: «علت آلودگی هوای اصفهان کاملاً شناخته شده است و با اجرای دقیق دو برنامه پنجساله، این مشکل برای همیشه قابل حل خواهد بود.» این جمله در شرایطی بیان شد که اصفهان سیزدهمین روز ناسالم پیاپی خود را سپری میکند و شهروندان بار دیگر با هشدارهای مکرر کیفیت هوا روبهرو هستند. نکته کلیدی سخنان او این بود که مشکل آلودگی نه ناشی از ناآگاهی، بلکه ناشی از «کافی نبودن اجرا» است؛ مسئلهای که او با تأکید بر «ترجیح کار در سکوت» نسبت به اقدامات نمایشی توضیح داد.
یکی از محوریترین بخشهای صحبتهای گلعلیزاده، اشاره مستقیم به نفتکشها و ناوگان دیزلی فاقد فیلتر دوده بود؛ معضلی که سالها از عوامل اصلی آلودگی اصفهان محسوب میشود. تردد روزانه ۱۵۰۰ تا ۲۲۰۰ نفتکش دیزلی بدون فیلتر در کنار حدود هزار مینیبوس و اتوبوس فرسودهی سرویس کارکنان، ترکیب سنگینی از دوده، NOx و ذرات ثانویه را وارد هوای شهر میکند. او تأکید کرد که کیفیت بنزین کلانشهرها اکنون یورو۴ است، اما زمانی که ناوگان دیزلی فاقد فیلتر باشد و در صنایع نیز سیستم کاهش NOx بهکار گرفته نشود، آلودگی همچنان پابرجا خواهد ماند.
گلعلیزاده همچنین به یک عامل مهم اقلیمی اشاره کرد که کمتر در مدیریت آلودگی مورد توجه قرار میگیرد: کمبود باد مؤثر. او گفت در بهترین حالت تنها دو روز در ماه امکان تهویه طبیعی هوا وجود دارد؛ یعنی حتی اگر منابع آلاینده اندکی هم افزایش یابند، امکان انباشت سریع ذرات فراهم است. مسئله بعدی، مصرف بالای گاز در استان است؛ رقمی که طبق گفته او به ۷۲ میلیون مترمکعب در روز رسیده و بسیار فراتر از میانگین ۶۰ میلیون مترمکعب است. هر مصرف گاز بدون سیستم کنترل احتراق، به تولید اکسیدهای نیتروژن منجر میشود؛ موادی که در حضور نور خورشید به اُزن تروپسفری و PM2.5 تبدیل میشوند و آلایندههای خطرناک هوا را شکل میدهند.
مدیرکل محیطزیست اصفهان همچنین به قانون هوای پاک اشاره کرد؛ قانونی که ۱۷۶ تکلیف مشخص برای دستگاهها تعیین کرده اما اجرای آن در بسیاری از بخشها ناقص مانده است. او تأکید کرد اگر همگرایی فعلی ادامه یابد و هیچ دستگاهی از مسئولیت خود شانه خالی نکند، اصفهان میتواند در آینده نزدیک به آسمان آبی پایدار برسد؛ نه فقط یک تصمیم شعاری، بلکه هدفی کاملاً دستیافتنی در صورت اصلاح ناوگان، بهبود سوخت، کاهش آلایندگی صنایع و اجرای دقیق برنامهها.
در مجموع، پیام گلعلیزاده روشن بود: آلودگی هوای اصفهان حلشدنی است، اما با کار واقعی—not نمایشی—و اجرای کامل برنامههای پنجسالهای که تمام راهحلها را در دل خود دارند.
مسیر سخت است، اما مسیر کاملاً روشن است.
