پس از حمله بیسابقه اسرائیل به مقامهای حماس در قطر، تحلیلگران منطقهای از جمله کارشناسان «امواج میدیا» هشدار دادهاند که احتمال هدفگیری رهبران انصارالله یمن در عمان نیز رو به افزایش است. این تحول، برای نخستینبار امنیت کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را مستقیماً در معرض تهدید نظامی اسرائیل قرار داده و نگرانیها در پایتختهای منطقه، از دوحه تا مسقط، را بهطور جدی افزایش داده است.
بر اساس تصویری که مقاله «امواج میدیا» ترسیم میکند، حمله به قطر ـ که تاکنون مأمن فرماندهی پیشرفته پنتاگون در پایگاه هوایی العدید بود ـ نشاندهنده فروپاشی اعتماد کشورهای عرب به چتر امنیتی آمریکا است. عمان که از دیرباز نقش میانجی بیطرف در بحرانهای خاورمیانه داشته، اکنون تلآویو را عامل اصلی بیثباتی منطقه میداند و سیاست خارجی خود را حول محور بازدارندگی در برابر ماجراجویی اسرائیل و حفظ روابط راهبردی با ایران تنظیم کرده است.
دکتر عبدالله بعبود، استاد عمانی دانشگاه وسِدا و تحلیلگر روابط بینالملل، معتقد است حمله به دوحه «شکستن تابو» بود و نگاه مسقط به نظم امنیتی منطقه را تغییر داده است. به گفته او، خشم عمومی در عمان نسبت به تجاوز اسرائیل منجر به اتحاد عاطفی با قطر و افزایش تردید نسبت به تعهدات آمریکا شده است. مقامهای عمانی در واکنش به این رویداد، حمله را محکوم و بر لزوم حفظ احترام به حاکمیت کشورهای عرب تأکید کردند.
منابع عمانی نزدیک به وزارت خارجه هشدار دادهاند که اسرائیل ممکن است در آینده اعضای انصارالله یمن را که در مسقط اقامت دارند، هدف قرار دهد؛ سناریویی که عمان در حال آمادهسازی تمهیدات حفاظتی برای جلوگیری از آن است. با این حال، کارشناسان از جمله بعبود سه عامل بازدارنده را برای کاهش احتمال چنین حملهای برمیشمارند: محکومیت یکصدا در جهان عرب، نارضایتی واشنگتن از تشدید تنش، و جایگاه ویژه عمان بهعنوان میزبان میانجیگریهای محرمانه.
در حوزه امنیتی، عمان اکنون در حال تنوعبخشی به همکاریهای دفاعی خود است و ضمن حفظ پیوند سنتی با ایالات متحده، به سمت همکاریهای جدید با ترکیه، بریتانیا و فرانسه حرکت میکند. توافقات اخیر با دولت رجب طیب اردوغان در بخش دریایی و اطلاعاتی، نشانهای از حرکت تدریجی مسقط به الگوی چندقطبی دفاعی است؛ الگویی که استقلال راهبردی عمان را حفظ کرده و همزمان از وابستگی مطلق به غرب یا شرق جلوگیری میکند.
با وجود همه تهدیدها، پیام نهایی مسقط روشن است: بیطرفی و میانجیگری، ستون سیاست خارجی عمان باقی خواهد ماند. مسقط روابط حسنه خود با تهران را بهعنوان ضامن ثبات و صلح منطقهای حفظ میکند و در برابر هر اقدام نظامی احتمالی اسرائیل، راهبردی بر پایه حفاظت، تعامل چندجانبه و دیپلماسی پیشگیرانه را در پیش گرفته است.
