دیدار پر سر و صدای «دونالد ترامپ» و «محمد بنسلمان» در واشنگتن، به گفته منابع سیاسی، فراتر از یک ضیافت تشریفاتی است و به مرحلهای از چانهزنی محرمانه در سه حوزه امنیت، اقتصاد و تسلیحات رسیده است؛ مرحلهای که ممکن است مسیر روابط آمریکا و عربستان را برای سالها تغییر دهد. طبق گزارش اختصاصی نشریه پولیتیکو، ترامپ پیشنویس توافقی را بررسی میکند که بر اساس آن، واشنگتن متعهد خواهد شد در صورت حمله به عربستان، از این کشور همانند یک عضو ناتو دفاع کند.
این توافق بالقوه، عربستان را پس از قطر به دومین کشور عربی خلیج فارس با چتر امنیتی آمریکایی بدل میکند؛ تحولی که همزمان با تلاش ریاض برای خرید جنگندههای اف‑۳۵ و گسترش همکاری هستهای غیرنظامی با ایالات متحده در حال انجام است.
گزارشها حاکی از آن است که ولیعهد سعودی در این سفر سهروزه، فهرستی از پروژههای سرمایهگذاری مشترک با ارزشی نزدیک به ۶۰۰ میلیارد دلار را نیز ارائه میدهد؛ عددی که میتواند جایگاه ترامپ را در سیاست داخلی آمریکا، بهویژه در حوزه اشتغالزایی و رونق اقتصادی، تقویت کند.
در سوی دیگر ماجرا، ترامپ هنوز موفق نشده عادیسازی روابط ریاض و تلآویو را به عنوان برگ برنده سیاست خارجی خود ثبت کند؛ اما به گفته مقامهای آگاه، او تلاش دارد با اهرم فروش تسلیحات مدرن و امتیازات اقتصادی، بنسلمان را به سمت «صلح ابراهیم» سوق دهد.
از سوی دیگر، نوع ارتباط شخصی میان دو رهبر نیز توجه تحلیلگران را جلب کرده است؛ تماسهای هفتگی، واسطهگری داماد سابق ترامپ «جرد کوشنر» و موضع ملایم کاخ سفید در برابر سیاستهای منطقهای ریاض، همگی نشانههایی از روابط غیررسمی پرنفوذ و شخصی میان واشنگتن و ولیعهد سعودی هستند.
در سطح راهبردی، کارشناسان معتقدند این دیدار نه تنها رقابت قطر و عربستان برای جلب تضمین امنیتی آمریکا را تشدید میکند، بلکه زمینه واگرایی در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس را نیز در پی دارد. با این حال، منتقدان در داخل آمریکا هشدار میدهند که سیاست معاملهگرای ترامپ ممکن است ارزشهای سنتی دیپلماسی ایالات متحده را قربانی منافع مالی کوتاهمدت کند.
در نهایت، چه توافق دفاعی میان دو کشور امضا شود یا خیر، دیدار بنسلمان و ترامپ پیام روشنی دارد: خاورمیانه در حال ورود به مرحلهای از نظم جدید امنیتی بر پایه معامله و منافع متقابل است — نظمی که واشنگتن میخواهد راهبری آن را بر عهده داشته باشد.
