وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از اجرای طرحی تازه برای تحول در آموزش عالی و کاهش طول دورههای تحصیلات تکمیلی خبر داد؛ طرحی که در صورت اجرا، میتواند ساختار چند دههای مقاطع ارشد و دکتری در ایران را دگرگون کند. بر اساس اعلام حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، قرار است دوره کارشناسی ارشد از دو سال به یک سال و دوره دکتری از چهار سال به سه سال کاهش پیدا کند. هدف از این تصمیم، تسریع فرآیند آموزش، تمرکز بیشتر بر پژوهشهای مسئلهمحور و سوق دادن نظام دانشگاهی به سمت توسعه علمی کاربردی و تولید دانش در حل مسائل کشور است.
بهگفته وزیر علوم، با اجرای این طرح، ساختار دورههای تحصیلات تکمیلی بازنگری خواهد شد و بخشی از دروس نظری حذف یا فشرده میشود تا دانشجویان بتوانند تا پایان ترم سوم، پایاننامه یا پروژه نهایی خود را ارائه دهند. در این مدل، مدت تحصیل ارشد بهصورت رسمی یکساله خواهد شد و دانشجویان از همان ابتدای ورود، بهطور مستقیم درگیر پروژههای پژوهشی و کاربردی میشوند.
یکی از تحولات مهم این طرح، حذف آزمون جامع دکتری است؛ آزمونی که سالها از دغدغههای اصلی دانشجویان دکتری بوده است. وزیر علوم اعلام کرده است که این آزمون جای خود را به سه مسیر جایگزین خواهد داد: ارائه مقاله علمیپژوهشی، اختراع ثبتشده یا یک پروژه تحقیقاتی کاربردی. در واقع دانشجو میتواند با اثبات توانایی علمی خود از طریق خروجیهای واقعی پژوهشی، از شرکت در آزمون جامع معاف شود. به گفته سیمایی صراف، «زمان صرفشده برای آمادگی در آزمون میتواند صرف تولید علم، نوآوری یا حل یک مسئله واقعی شود».
او با انتقاد از اینکه نتیجه بسیاری از پژوهشهای دانشگاهی در سالهای اخیر فاقد ارتباط مؤثر با نیازهای کشور بوده، از تدوین برنامهای جدید برای ایجاد اندیشکدههای مسئلهمحور خبر داد. این اندیشکدهها قرار است، برخلاف پژوهشکدههای سنتی، مستقیماً در خدمت حل بحرانها و چالشهای ملی مانند آب، انرژی، محیطزیست و فناوری قرار گیرند.
در ادامه، وزیر علوم به وضعیت مالی دانشگاهها نیز اشاره کرد و گفت: «بودجه آموزش عالی کشور در حال حاضر تنها حدود ۷۰۰ میلیون دلار است، در حالی که رقبای منطقهای بودجههای چندبرابری به دانشگاههای خود اختصاص دادهاند». او افزود که با وجود محدودیت منابع، دانشگاههای ایرانی به اتکای عشق و انگیزه استادان و دانشجویان زنده ماندهاند و باید از این سرمایه انسانی ارزشمند قدردانی شود.
اجرای این اصلاحات در صورت تصویب نهایی و ابلاغ آییننامههای اجرایی میتواند یکی از بزرگترین تغییرات ساختاری آموزش عالی ایران در دو دهه اخیر باشد؛ تغییری که هدف آن، کوتاهتر، اثرگذارتر و بهروزتر کردن مسیر تحصیلات تکمیلی است.
سلام ،این طرح کی اجرا میشود، واقعااا بعضی دروس نیاز نیست، فقط وقت دانشجو رو میگیره، تو رو خدا زودتر این طرح اجرا کنید، بخصوص برا دانشجوهای (پسر) بیهوده وقتشون هدر میرود. امیدوارم هر چ زودتر این طرح برا کارشناس، کارشناسی ارشد، دکترا
اجرا بشود. تشکر
خیلی خوبه فقط لطفا زودتر عملی کنید که شامل کسانی که کنکور دکتری ۱۴۰۴ میدند هم بشه
خیلی خوبه ، چون بسیاری از دروس فقط وقت هدر دادن هستش در عوض میشه این وقت صرف پژوهش و اختراع که فایده دار خواهد بود بشود و بهتر هر چه سریعتر صورت گیرد
خیلی خوب میشه و اینجوری دوره ها اینقدر طولانی نميشن و الکی وقت دانشجو رو میگیرند،زودتر اجرابشه.