ماه آذر ۱۴۰۴ یکی از ماه‌های پرمناسبت و فرهنگی سال ۱۴۰۴ خورشیدی است؛ ماهی با دو تعطیلی رسمی مذهبی و ده‌ها مناسبت ملی و جهانی در حوزه‌های اجتماعی، علمی، زیست‌محیطی و فرهنگی. از آغاز ماه با روز ملی صنعت سرب و روی تا پایان آن با آیین دیرینه شب یلدا، تقویم آذر مجموعه‌ای از یادبودها و رویدادهای ایرانی و بین‌المللی را در خود جای داده است.
در سوم آذر، کشور هم‌زمان با شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) به سوگواری می‌نشیند؛ روزی که در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران تعطیل اعلام شده است. تنها چند روز بعد، در هفتم آذر نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران، نماد اقتدار دریایی کشور، گرامی داشته می‌شود و به همین مناسبت عنوان روز نوآوری و فناوری ایران‌ساخت نیز به آن افزوده شده است. هفته دوم آذر با روزهایی همچون روز قانون اساسی (۱۲ آذر)، روز بیمه (۱۳ آذر) و بزرگداشت میرزا کوچک‌خان جنگلی (۱۱ آذر) رنگ و بوی تاریخی و اجتماعی خاصی به خود می‌گیرد.
در نیمه دوم ماه، توجه عمومی به چند حوزه مهم علمی و فرهنگی جلب می‌شود: روز دانشجو (۱۶ آذر) یکی از مهم‌ترین روزهای تقویم دانشگاهی کشور است و یادآور جنبش‌های آزادی‌خواهانه جنبش دانشجویی. در کنار آن روز جهانی هوانوردی کشوری مصادف با همین تاریخ است و اهمیت سیستم‌های حمل‌ونقل هوایی را یادآور می‌شود. از ۱۸ تا ۱۹ آذر نیز توجه جهانی متوجه مبارزه با فساد، یاد قربانیان نسل‌کشی، و گرامیداشت روز جهانی حقوق بشر است؛ مناسبت‌هایی که هم‌زمان با یاد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در ایران معنا می‌یابند.
باهوش‌ترین و پرشورترین روز تقویم شاید ۲۰ آذر باشد که ولادت حضرت فاطمه زهرا (س)، روز مادر و زن را در کنار روز جهانی کوه‌ها قرار داده است. این روز دومین تعطیل رسمی مذهبی ماه به شمار می‌آید. در ادامه، ۲۵ تا ۲۷ آذر به ترتیب روزهای پژوهش، حمل‌ونقل و روز وحدت حوزه و دانشگاه هستند و سپس در ۲۹ آذر، جهان به مناسبت روز همبستگی انسانی گردهم می‌آید.
سرانجام در ۳۰ آذر، آیین شب یلدا (شب چله) فرا می‌رسد؛ دیرپاترین جشن تقویم ایرانی که پایان پاییز و تولد دوباره خورشید را نوید می‌دهد. خانواده‌ها در سراسر کشور با حافظ‌خوانی، فال، هندوانه و انار، آخرین شب پاییز را به گرمای پیوند و مهمانی تبدیل می‌کنند. تقویم آذر ۱۴۰۴ بدین ترتیب، تلفیقی از آیین‌های مذهبی، ملی و جهانی است که همه ابعاد زندگی ایرانی را از فرهنگ و علم تا احساس و همبستگی در بر می‌گیرد
📅 تقویم آذر ۱۴۰۴ با مناسبت‌ها و تعطیلی‌ها
| روز | تاریخ میلادی متناظر | مناسبت ملی/مذهبی | مناسبت جهانی | توضیح / تعطیلی |
|---|---|---|---|---|
| ۱ آذر | Nov 21 | روز ملی صنعت سرب و روی | — | — |
| ۳ آذر | Nov 23 | شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) | — | 🔴 تعطیل رسمی مذهبی |
| ۴ آذر | Nov 25 | — | روز جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان | — |
| ۵ آذر | Nov 26 | روز بسیج مستضعفان | روز جهانی شنیدن (گوش دادن) | — |
| ۷ آذر | Nov 28 | روز نیروی دریایی؛ روز نوآوری و فناوری ایران‌ساخت | — | — |
| ۸ آذر | Nov 29 | — | روز جهانی همبستگی با مردم فلسطین | — |
| ۹ آذر | Nov 30 | روز بزرگداشت شیخ مفید | روز جهانی امنیت سایبری | — |
| ۱۰ آذر | Dec 1 | شهادت آیت‌الله سید حسن مدرس؛ روز مجلس | روز جهانی ایدز | — |
| ۱۱ آذر | Dec 2 | شهادت میرزا کوچک‌خان جنگلی | روز جهانی لغو برده‌داری | — |
| ۱۲ آذر | Dec 3 | روز قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | روز جهانی افراد دارای معلولیت | — |
| ۱۳ آذر | Dec 4 | روز بیمه | روز جهانی بانک‌ها | — |
| ۱۴ آذر | Dec 5 | — | روز جهانی داوطلبان؛ روز جهانی خاک | — |
| ۱۵ آذر | Dec 6 | روز حسابدار | — | — |
| ۱۶ آذر | Dec 7 | روز دانشجو | روز جهانی هوانوردی کشوری | — |
| ۱۸ آذر | Dec 9 | روز سد و نیروگاه برق‌آبی | روز جهانی مبارزه با فساد؛ روز یاد قربانیان نسل‌کشی | — |
| ۱۹ آذر | Dec 10 | تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی | روز جهانی حقوق بشر | — |
| ۲۰ آذر | Dec 11 | ولادت حضرت فاطمه زهرا (س)؛ روز مادر؛ روز زن | روز جهانی کوه‌ها | 🔴 تعطیل رسمی مذهبی |
| ۲۱ آذر | Dec 12 | — | روز جهانی پوشش همگانی سلامت | — |
| ۲۲ آذر | Dec 13 | روز صنعت مس | — | — |
| ۲۴ آذر | Dec 15 | — | روز جهانی چای | — |
| ۲۵ آذر | Dec 16 | روز پژوهش | — | — |
| ۲۶ آذر | Dec 17 | روز حمل و نقل و رانندگان | — | — |
| ۲۷ آذر | Dec 18 | شهادت آیت‌الله محمد مفتح؛ روز وحدت حوزه و دانشگاه | روز جهانی مهاجران | — |
| ۲۹ آذر | Dec 20 | — | روز جهانی همبستگی انسانی | — |
| ۳۰ آذر | Dec 21 | شب یلدا (شب چله)؛ پایان پاییز؛ روز ترویج فرهنگ مهمانی و پیوند با خویشان | — | 🌙 جشن ملی |
