شرط اصلی ترامپ برای گفتگو با ایران | واشنگتن حذف غنیسازی را پیششرط مذاکره اعلام کرد

اظهارات اخیر مقامات آمریکایی درباره ازسرگیری تماسهای دیپلماتیک با تهران نشان میدهد دولت دونالد ترامپ در گام نخست، حذف کامل غنیسازی اورانیوم در ایران را بهعنوان شرط اصلی برای آغاز هرگونه مذاکره جدید مطرح کرده است—موضوعی که بلافاصله با واکنش تند رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روبهرو شد. او تأکید کرده است: «اولین خواسته آمریکا در واقع حذف صنعت حیاتی هستهای ماست؛ صنعتی که بدون آن بیش از ۹۰ درصد نیازهای کشور، از انرژی تا پزشکی و کشاورزی، قابل تأمین نخواهد بود.»
ابراهیم عزیزی در گفتوگو با رسانهها، با اشاره به سخنان اخیر ترامپ در کمپین انتخاباتی خود، گفت: «تجربه نشان داده جمهوری اسلامی ایران تحت فشار و تهدید مذاکره نمیکند. خواسته حذف غنیسازی یعنی خاموش کردن موتور توسعه ملی ایران و بازگشت به دوران وابستگی.» او افزود: «صنعت هستهای ایران دیگر محدود به تأمین سوخت نیروگاه بوشهر نیست؛ این صنعت حلقهای از زنجیره تولید داروهای رادیویی، کشاورزی نوین و فناوری آبشیرینکنی است و حذف آن بهمعنای از دست دادن استقلال علمی کشور خواهد بود.»
در مقابل، منابع غربی ادعا کردهاند دولت جدید آمریکا که پس از بازگشت ترامپ در تلاش برای «احیای توافق قویتر از برجام» است، بهدنبال توافقی است که هیچ سطحی از غنیسازی در خاک ایران باقی نگذارد و بندهای غروب (Sunset Clauses) برجام پیش از موعد منقضی نشود. این پیشنهاد با هدف مهار کامل توان هستهای ایران و انتقال چرخه سوخت به خارج از کشور مطرح شده است.
تحلیلگران سیاسی معتقدند چنین شرطی در عمل به معنای بازگشت به توافق سعدآباد (۱۳۸۲) است؛ توافقی که طی آن ایران داوطلبانه غنیسازی را تعلیق کرد اما در مقابل، هیچ تضمینی از غرب دریافت نکرد. کارشناسان میگویند تکرار آن تجربه در شرایط فعلی، با توجه به تحریمهای باقیمانده و بیاعتمادی فزاینده، غیرممکن و حتی پرخطر است.
در فضای داخلی ایران، تأکید رئیس کمیسیون امنیت ملی بر «غیرقابل حذف بودن فناوری هستهای» با استقبال جریانهای علمی و صنعتی همراه بوده است. او تصریح کرده: «ما غنیسازی را نه برای سلاح، بلکه برای زندگی بهتر میخواهیم. آینده انرژی، کشاورزی و بهداشت ایران به توان بومی ما در این حوزه گره خورده است.» به گفته او، راه هرگونه توافق، بازگشت آمریکا به تعهدات لغوشده و رفع تحریمهای یکجانبه است، نه طرح دوباره پیششرطهای گذشته.