شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) روز پنجشنبه پیشنویس قطعنامه ضد ایرانی ارائهشده از سوی تروئیکای اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) با پشتیبانی ایالات متحده آمریکا را به تصویب رساند. گزارش خبرنگار «رویترز» از وین نشان میدهد این پیشنویس با ۱۹ رأی موافق، ۳ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع تصویب شد تا بار دیگر فضای سیاسی و فنی مرتبط با برنامه هستهای ایران وارد مرحلهای تنشآلود شود.
در متن این قطعنامه، با لحنی تند و جانبدارانه از ایران خواسته شده است تا «بهصورت فوری و کامل» با بازرسان آژانس درباره دو موضوع همکاری کند: نخست، بررسی سایتهای هستهای هدف حمله و تخریبشده، و دوم، ارائه توضیح درباره سطح و محل ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد. این در حالی است که قطعنامه هیچ اشارهای به حملات غیرقانونی و آشکار رژیم صهیونیستی و آمریکا به تأسیسات هستهای صلحآمیز ایران نکرده و همین امر خشم ناظران بیطرف را برانگیخته است.
بامداد چهارشنبه، خبرگزاری رویترز برای نخستین بار خبر ارائه متن پیشنویس این قطعنامه را منتشر کرده و بخشهایی از مفاد آن را افشا نمود. محتوای قطعنامه با تمرکز بر «نگرانی از عدم شفافیت ایران» تنظیم شده بود و به گفته دیپلماتهای اروپایی، هدف از آن «اعزام پیامی هشدارآمیز» به تهران عنوان شده است. بااینحال، تحلیلگران مستقل تأکید دارند که این رویکرد نه فنی بلکه صرفاً سیاسی است و تداوم آن میتواند مسیر بازگشت به مذاکرات احیای برجام را دشوارتر کند.
در سطح واکنشهای رسمی، مقامات ایرانی پیشتر هشدار داده بودند هرگونه اقدام غیرمنصفانه در شورای حکام میتواند بر همکاری داوطلبانه ایران با آژانس و سطح نظارتها اثر مستقیم بگذارد. تهران تأکید دارد که «تمام فعالیتهای هستهای کشور تحت نظارت پادمان و بر اساس تعهدات انپیتی انجام میشود» و ادعاهای مطرحشده در قطعنامه فاقد اعتبار فنی است.
برخی ناظران اروپایی نیز اذعان کردهاند که زمان تصویب این قطعنامه، با توجه به همزمانی با حملات اسرائیل به تأسیسات زیرساختی ایران و نبود محکومیت رسمی آن، دوگانگی آشکار غرب در استفاده ابزاری از آژانس را نشان میدهد. در نتیجه، انتظار میرود واکنش تهران در روزهای آینده، هم در قالب بیانیه رسمی وزارت امور خارجه و هم در تصمیمات فنی سازمان انرژی اتمی نمود پیدا کند.
