درحالیکه آمریکا از پروژه جاهطلبانه ریلگانهای خود عقبنشینی کرده، ژاپن با موفقیت چشمگیری در توسعه تفنگ الکترومغناطیسی خود، موجی از شگفتی در دنیای فناوری نظامی ایجاد کرده است. در آزمایش دریایی اخیر، آژانس فناوری و لجستیک تدارکات ژاپن (ATLA) موفق شد با استفاده از ریلگان نصبشده بر روی کشتی جنگی JS Asuka، پرتابههایی با سرعتی بیش از ۲۳۰۰ متر بر ثانیه را با دقت بالا شلیک کند؛ سرعتی که هر گلوله را بهنوعی «شهاب فلزی» بدل میکند.
در این آزمایش، پرتابههایی به شکل دارت و بدون کلاهک جنگی بهسمت یک کشتی هدف پرتاب شدند. دادههای ثبتشده نشان داد که این پرتابهها، با پایداری بالای پروازی، بهطور مستقیم به هدف اصابت کردند. مهمتر آنکه ریلگان توانست فشار شدید شلیک را تحمل کرده و بیش از ۲۰۰ بار شلیک آزمایشی موفق انجام دهد؛ اقدامی که پیشتر حتی در آمریکا نیز بهطور کامل عملیاتی نشده بود.
ریلگانها نوعی توپخانه مدرن هستند که بهجای باروت یا مواد شیمیایی، از انرژی الکترومغناطیسی برای شتابدادن به گلولهها استفاده میکنند. این فناوری امکان شلیک پرتابهها با سرعتی تا چند برابر صوت را فراهم میکند، بدون نیاز به مواد منفجره؛ یعنی امنیت بالاتر، برد بیشتر و هزینه بهمراتب پایینتر برای هر گلوله.
در عرشه کشتی JS Asuka، سیستم شلیک شامل چهار کانتینر بزرگ حامل ماژولهای تأمین انرژی، خنکسازی و حسگرهای راداری پیشرفته نصب شد. اپراتورها، ریلگان را از راه دور و از طریق سامانههای دوربین الکترواپتیکال و رادارهای نصبشده روی عرشه کنترل میکردند. تصویربرداری پهپادی از بالا نیز نشانگر اصابتهای دقیق بر هدف بود؛ نشانهای از افزایش قابلتوجه دقت نسبت به آزمایشهای زمینی پیشین.
با وجود این موفقیت، چالشهای مهمی همچون سایش لوله، تأمین انرژی و سیستم خنکسازی همچنان پیشروی توسعه ریلگانها قرار دارد. ژاپن با بهبود آلیاژ لوله و خنکسازی فعال توانسته عمر مفید این سلاح را از ۱۲۰ شلیک به بیش از ۲۰۰ شلیک افزایش دهد؛ رکوردی که در سطح جهانی کمنظیر است.
چیزی که اهمیت بیشتری دارد، موقعیت ژاپن در این رقابت بینالمللی است. در حالیکه نیروی دریایی آمریکا از سال ۲۰۲۲ پروژه ریلگان خود را متوقف کرده، ژاپن نهتنها مسیر توسعه را ادامه داده، بلکه اکنون به یکی از معدود کشورهایی تبدیل شده که توانسته شلیک مؤثر از روی کشتی جنگی را ثبت کند. همزمان، چین، ترکیه و اتحادیه اروپا نیز پروژههای مشابهی در دست دارند، اما هنوز گزارش مستندی از موفقیتی در سطح ژاپن منتشر نکردهاند.
تحلیلگران نظامی این دستاورد را نقطه عطفی در آینده جنگهای دریایی میدانند. در واقع، ریلگان میتواند جایگزینی برای برخی سامانههای موشکی گرانقیمت باشد و قلمرو جدیدی از نبردهای فراصوتی را برای ژاپن باز کند. اگرچه راه تجاریسازی و عملیاتی شدن کامل این فناوری هنوز طولانی است، اما آنچه مسلم است، ژاپن در مسیر تسلیحاتیای گام گذاشته که حتی آمریکا فعلاً از آن عقب مانده است.
