در روزهای اخیر ویدئویی از گفتوگوی ابراهیم فیاض، پژوهشگر حوزه جامعهشناسی، در برنامه اینترنتی «مپ» منتشر شد که در آن استاد دانشگاه تهران ادعایی جنجالی را مطرح کرد: «مطهری آخوند انقلابی نبود، شاهی بود!» او این نظر را به استناد نامههایی که بهگفته او خطاب به شاه نوشته شده بود بیان کرد. این سخن بلافاصله با واکنش گسترده کاربران و تحلیلگران مواجه شد.
در یادداشتی تحلیلی، نویسنده توضیح داده است که لقب «آخوند شاهی» در دهه ۵۰ معمولاً به روحانیونی اطلاق میشد که با سازمان اوقاف یا محافل درباری ارتباط داشتند، اما مطهری نه از این گروه بود و نه از وعاظ رسمی دستگاه. فعالیت علمی و تدریس دانشگاهی او، ارتباط نزدیک با دانشجویان مذهبی و مشارکت در انجمنهای اسلامی نشان میدهد که برخلاف اتهام فیاض، مطهری شخصیتی مستقل داشت.
مطهری در کنار شخصیتهایی چون آیتالله بهشتی، موسوی اردبیلی و باهنر از متفکران دینی معتدل و مؤثر در شکلگیری انقلاب بود. رابطه دوستانه و فکری او با آیتالله منتظری و مهندس بازرگان، و اعتماد ویژه امام خمینی به او، گواهی روشن از جایگاه انقلابی فرهنگیاش است.
در نهایت باید یادآور شد که الزاماً نبود سابقه زندان یا مبارزه مسلحانه، نشانه «شاهدوستی» نیست؛ انقلابی فکری و اخلاقی مطهری در تربیت نسل جدید متفکران مذهبی نقشی مؤثرتر از بسیاری از سیاستورزان داشت و همین اندیشه بود که پس از انقلاب، او را در رأس شورای انقلاب قرار داد ـ جایگاهی که هرگز با عنوان «آخوند شاهی» سازگار نیست.
