خبر جدید؛ فارس: به جای دیدار با ترامپ، به مردم زمین بدهید
برترین‌ها: خبرگزاری فارس در آستانه سفر مسعود پزشکیان به نیویورک با انتشار یک متن به رئیس‌جمهور توصیه کرده که به جای دیدار با ترامپ، اتلاف انرژی را کاهش و به مردم زمین بدهد.
خبرگزاری فارس نوشت: یک طیف سیاسی در ایران دیدار پزشکیان با ترامپ را چاره توسعه ایران می‌دانند درحالیکه رئیس‌جمهور برای هدایت کشور در مسیر پیشرفت کارهای مهم‌تری خواهد داشت.
پیشنهاد یک طیف سیاسی مبنی بر «دیدار پزشکیان با ترامپ در نیویورک» به‌عنوان کلید حل‌وفصل مشکلات اقتصادی ایران ممکن است یک انگاره ساده‌لوحانه در دهه ۹۰ به حساب بیاید اما این فکر در جهان جدید به یک فانتزی سیاسی تقلیل پیدا کرده است.
یک ژست دیپلماتیک بدون درنظر گرفتن واقعیت‌های جهان جدید که انتظار دارد، با یک دیدار نمادی تحریم‌ها را تضعیف کرده، سرمایه‌گذاری خارجی را بازگرداند و اعتماد بازار را جلب کند.
اقتصاد عمل‌گرا اما نیاز به اصلاحات و ظرفیت‌سازی دارد که تأثیر آن‌ها در رشد واقعی، اشتغال و رفاه ملموس‌تر و بادوام‌تر است.
برای مثال بسیار مهم‌تر از دیدار رئیس‌جمهور با ترامپ در آمریکا، پنج اولویت داخلی شامل توسعه صنعتی، عرضه گسترده زمین به مردم، افزایش فروش نفت، ایجاد شبکه پرداخت رسمی با چین برای استفاده از مازاد حساب جاری، و بهینه‌سازی مصرف انرژی، هر یک کانال‌های مستقیم و قابل‌سنجشی را باز می‌کنند که مجموعاً از یک دیدار نمادین آثار ماندگارتری دارند و در دنیای امروز فانتزی به حساب نمی‌آید.
توسعه صنعتی؛ موتور چندگانه رشد
سرمایه‌گذاری در زنجیره‌های ارزش صنعتی از ارتقای فناوری و مهارت‌افزایی تا سیاست‌های حمایتی برای صادرات بازدهی چندگانه دارد که شامل اشتغال‌زایی گسترده، افزایش ارزش‌افزوده، و مقاوم‌سازی در برابر تکانه‌های خارجی است.
شواهد جهانی نشان داده‌اند که رشد مبتنی بر صنعتی‌سازی رقابتی، نسبت به اقدامات نمادین، پایدارتر و گسترده‌تر به اشتغال و تولید ناخالص داخلی کمک می‌کند.
عرضه زمین به مردم؛ تقویت تقاضای داخلی و کاهش نابرابری
انتقال کنترل دارایی زمین از طریق واگذاری قطعات کوچک برای مسکن یا تسهیلات خرید زمین می‌تواند تقاضای مؤثر داخلی را افزایش دهد و فشار بر بازار اجاره را کاهش دهد.
تجربه کشورها نشان می‌دهد که اصلاحات زمین می‌تواند هم به عدالت اجتماعی و هم به افزایش تولید مسکن یا کشاورزی منجر شود؛ البته طراحی ضعیف ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد.
طرح منظم و تدریجی عرضه زمین، نقدینگی سرگردان را به سرمایه‌گذاری مولد هدایت می‌کند؛ کاری که یک دیدار نمادین قادر به انجامش نیست.
افزایش فروش نفت؛ درآمد سریع ولی مشروط
افزایش صادرات نفت می‌تواند در کوتاه‌مدت منابع قابل‌توجهی برای بودجه و سرمایه‌گذاری فراهم کند؛ اما ظرفیت واقعی به تولید، بازارهای خریدار و تحریم‌ها بستگی دارد.
با تغییر الگوهای تقاضا (به‌ویژه در آسیا) و اتخاذ استراتژی قیمت‌گذاری مناسب، رشد درآمد نفتی امکان‌پذیر است.
البته این مسیر نیازمند سازوکارهای مالی مطمئن و تدابیر برای کاهش نوسان‌های شدید قیمت است.
بنابراین افزایش فروش نفت، اگر با سیاست‌های شفاف و تنوع‌بخشی درآمدی همراه شود، می‌تواند منابع مالی واقعی‌تری نسبت به آثار روانی یک دیدار فراهم کند.
شبکه پرداخت رسمی با چین؛ بهره‌گیری از مازاد حساب جاری
گسترش سازوکارهای پرداخت مستقیم و تسویه به ارزهای غیردلاری از جمله استفاده از شبکه CIPS یا کانال‌های توافقی با بانک‌های چینی به ایران اجازه می‌دهد از مازادهای تجاری خود بهره‌برداری کند و ریسک وابستگی به کانال‌های تحریمی را کاهش دهد.
شواهد نشان می‌دهد که این ابزارها هزینه انتقال و ریسک تحریم را پایین می‌آورند و تجارت با شرکای کلیدی مانند چین را تسهیل می‌کنند. این یک تغییر نهادی است با اثرات پایدار بر گردش تجاری و درآمد، فراتر از اثرات نمادین یک دیدار.
بهینه‌سازی مصرف انرژی؛ «سوخت اول» با بازده بالا
ایران از نظر شدت انرژی و فرصت‌های کاهش اتلاف ظرفیت‌های بزرگی دارد. ارتقای کارایی نیروگاه‌ها، به‌روزرسانی شبکه و بهینه‌سازی مصرف در صنعت و حمل‌ونقل می‌تواند کسری عرضه را کاهش دهد و منابع نفتی و گازی را برای صادرات آزاد کند.
صرفه‌جویی انرژی، برخلاف یک ژست سیاسی، باعث کاهش هزینه‌های تولید، بهبود رقابت‌پذیری و کاهش شکنندگی اقتصادی می‌شود.
اصلاحات ساختاری در برابر «فانتزی‌های سیاسی»
دیدارها و نمادها می‌توانند در مقاطعی فضای سیاسی و روانی بازار را تحت‌تأثیر قرار دهند؛ همین‌طور رسانه‌ها و حامیان سیاسی از آن بهره می‌برند. اما:
حتی در صورت دیدار، بازگشت کامل دسترسی به بازارهای مالی و رفع تحریم‌ها نیازمند چارچوب‌های حقوقی و نظارتی داخلی است.
اصلاحات نهادی و سرمایه‌گذاری در تولید، زیرساخت مالی و شبکه‌های پرداخت، رشته‌ای از تغییرات است که جمع آن‌ها اثر مضاعفی بر تولید ناخالص دارد.
سیاست‌هایی مثل بهینه‌سازی انرژی یا ایجاد کانال‌های پرداخت با چین قابل‌اجرا و قابل‌سنجش‌اند و نتایجشان ظرف ماه‌ها تا دو سال آشکار می‌شود؛ نمادگرایی اما اغلب اثرات روانی گذرا دارد.
یک توصیه برای رئیس‌جمهور
اگر هدف رئیس‌جمهور جهش پایدار اقتصادی و ارتقای سطح زندگی مردم است، تمرکز بر این پنج اولویت باید در رأس برنامه او باشد:
طراحی بسته‌های تشویقی برای صنعتی‌سازی صادرات‌محور
برنامه شفاف و مرحله‌ای برای عرضه زمین و مسکن مولد
استراتژی واقع‌بینانه برای افزایش فروش نفت همراه با مدیریت نوسان درآمدها
مذاکرات فنی برای راه‌اندازی کانال‌های رسمی تسویه با چین
یک «طرح ملی بازده انرژی» با اهداف کمی و اجرایی
این مجموعه راهکارها، از منظر اقتصادی و زمان‌بندی نتایج، بسیار کارآمدتر از یک فانتزی سیاسی در نیویورک است.
منبع: برترین ها