یارانه نقدی در سال ۱۴۰۵ قطع نمیشود؛ پرداختها هدفمندتر و هوشمندتر میشوند | جزئیات بخشنامه رسمی دولت
با انتشار رسمی بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۵، سرانجام تکلیف پرداخت یارانه نقدی و کالابرگ الکترونیکی مشخص شد. بر اساس سندی که عصر روز گذشته به امضای رئیسجمهور، مسعود پزشکیان رسید، دولت تصمیم گرفته پرداخت یارانه نقدی و کالابرگ را تا اطلاع ثانوی ادامه دهد؛ اما با تغییرات مهمی در شیوه دهکبندی، پایش درآمدها و هدفمندی حمایتها.
این تصمیم بهصراحت شایعات مربوط به قطع یارانه نقدی در سال آینده را رد کرده و نشان میدهد سیاست دولت، حرکت از پرداختهای عمومی به سمت یارانههای دقیق و هوشمند برای دهکهای کمدرآمد است. در واقع، بر اساس خطمشی جدید بودجه، پرداخت نقدی برای دهکهای ۱ تا ۳ تقویت میشود و خانوارهایی که بیشترین فشار تورمی را تحمل میکنند، در اولویت دریافت قرار دارند.
دولت در تشریح دلایل ادامه پرداخت یارانه نقدی، سه هدف اصلی را برشمرده است:
۱. حمایت از معیشت خانوار در شرایط تورمی و تداوم گرانی کالاهای ضروری،
۲. جلوگیری از کاهش قدرت خرید اقشار ضعیف،
۳. پایداری نظام حمایتی تا اجرای کامل کالابرگ الکترونیکی.
یارانه نقدی همچنان بخشی از برنامه معیشتی دولت باقی میماند اما رویکرد آن تغییر کرده است. در سال ۱۴۰۵ تمامی پرداختها بر پایه دادههای پایگاه رفاه ایرانیان انجام میشود تا خطای دهکبندی و تداخل درآمدها به حداقل برسد. بهگفته وزارت رفاه، حساب بانکی هر خانوار باید در سامانه رفاهی تأیید شود؛ در غیر این صورت، یارانه فقط به حساب اصلی معتبر و فعال پرداخت خواهد شد.
در بخش مربوط به کالابرگ الکترونیکی نیز آمده است: این طرح قطع نخواهد شد و در سال آینده با اتصال کامل به بانک اطلاعات رفاهی، با هدف تضمین دسترسی به کالاهای اساسی و کاهش اثر مستقیم تورم ادامه پیدا میکند. خانوارهای مشمول میتوانند پیش از واریز نقدی، از اعتبار یارانهای کارت خود برای خرید کالاهای منتخب با تخفیف استفاده کنند.
همچنین بخشنامه دولت، بند ویژهای برای حذف گروههای غیرمشمول دارد. بر این اساس، خانوارهایی که چند نوع حمایت همزمان دریافت میکنند، یا اطلاعات اقتصادی نادرست ثبت کردهاند و نیز خانوادههای با درآمد بالاتر از حد تعیینشده، از فهرست پرداخت حذف میشوند. هدف از این اقدام رساندن یارانه به افرادی است که «واقعاً نیازمند» تلقی میشوند.
بخش پایانی سند بودجه به شش محور کلیدی سیاست یارانهای دولت اشاره دارد:
۱. تقویت معیشت حداقلی مردم،
۲. توازن بودجه و مالیات،
۳. مدیریت مصرف انرژی و آب،
۴. پایداری مالی دولت،
۵. کاهش کسری و بدهی،
۶. مقاومسازی اقتصادی.
در مجموع، بودجه ۱۴۰۵ نهتنها ادامه سیاست یارانه را تضمین میکند، بلکه با هوشمندسازی اطلاعات اقتصادی، گام تازهای برای شفافیت، عدالت و کارایی پرداختها برمیدارد. از این پس دهکبندیها برخط و قابلپیگیری خواهند بود و دولت وعده داده است هیچ خانوار نیازمندی از دایره حمایت خارج نشود.