
فرمان مهاجرتی محدودکننده دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، با نزدیک شدن به جام جهانی ۲۰۲۶، موجی از نگرانی و سردرگمی در میان هواداران فوتبال ایران و هائیتی ایجاد کرده است. هرچند تیمهای ملی هر دو کشور حضورشان در این رقابت بزرگ را قطعی کردهاند و طبق قوانین جدید، کاروانهای رسمی (بازیکنان، مربیان و اعضای فنی) معاف از ممنوعیت ورود هستند، اما بحران واقعی جایی آغاز میشود که بسیاری از هواداران این دو کشور، علیرغم سالها پیگیری و امیدواری، ممکن است امکان حمایت فیزیکی از تیم ملیشان در ورزشگاههای آمریکا را از دست بدهند.
گزارشهای رسانههای بینالمللی و تحلیلی که روزنامه اسپانیایی «مارکا» منتشر کرده، هشدار میدهد این فرمان اگر با اصلاحات همراه نشود، میتواند چالشهای جدی برای برخی از تیمها ایجاد کند. حضور کاروانهای ورزشی تضمین شده، اما اینکه هزاران هوادار با پرچم و شور ملی در کنار تیمشان باشند، هنوز در ابهام قرار دارد. برای ایران و هائیتی، ماجرا رنگ و لعاب سیاسی پیدا کرده است؛ چنانکه محدودیتهای ورود ناشی از فهرست “ممنوعیت سفر” نه تنها مانعی برای ایجاد فضای جشن و اتحاد ملی میشود بلکه ممکن است موقعیت کشور میزبان را نیز از منظر حقوق برابر زیر سوال ببرد.
جام جهانی ۲۰۲۶ اولین دورهای است که با حضور ۴۸ تیم برگزار میشود و شعار فیفا «جام جهانی برای همه» با این فرمان اجرایی دولت آمریکا دچار تناقض شده. بسیاری از کارشناسان، از جمله مارکا، تاکید دارند که فیفا ناگزیر است وارد عمل شود و برای جلوگیری از بیعدالتی، راهکاری حقوقی یا سیاسی ارائه کند؛ از جمله توافقهای دیپلماتیک و تسهیل ویژه برای صدور روادید هوادارانی که خارج از آمریکا زندگی میکنند. این بحران در سطحی بالاتر، بحث استقلال نهادهای ورزشی از سیاست دولتهای میزبان را بار دیگر زنده کرده است.
هرچند در مورد ایران، به دلیل حضور گسترده ایرانیان مقیم آمریکا، تیم ملی از نظر حمایت درون ورزشگاهها چندان بینصیب نخواهد بود، با این حال هزاران هوادار واقعی که مقیم کشورهای همسایه هستند یا دوست دارند سفر دستهجمعی به آمریکا داشته باشند، فعلاً چشمانتظار واکنش قاطعانه فیفا باقی ماندهاند. مشابه این وضعیت برای هائیتی نیز صدق میکند، کشوری که جامعه مهاجرانش بخش زیادی از هواداران را تشکیل میدهد، اما بسیاری از خانوادهها و طرفداران اصلی در کشور مادر نگران محرومیت از این فرصت تاریخی هستند.
در نهایت، این بحران یادآور آن است که فوتبال فراتر از زمین مسابقه، تحت تاثیر تصمیمات کلان سیاسی قرار میگیرد و فقط یک دستور اداری میتواند آرزوهای هزاران هوادار را دستنیافتنی کند. اکنون جهان فوتبال و هواداران ایران و هائیتی، همه نگاهشان به فیفا و واکنش نهایی این نهاد بینالمللی است تا شاید عدالت، فراتر از سیاست، بر این رقابت حاکم باشد.