
در دل یکی از سختترین دورههای تاریخ معاصر ایران، یعنی جنگ تحمیلی هشتساله، عملیاتی رخ داد که هنوز پس از دههها برای بسیاری از کارشناسان نظامی و حتی فرماندهان وقت ارتش بعث عراق، غیرقابل باور توصیف میشود؛ عملیاتی که نام شهید تقوی را در میان فهرست رزمندگان اطلاعاتی–عملیاتی ایران با درخششی ویژه ثبت کرده است. بنا بر روایت محمدصادق کوشکی، نفوذ شهید تقوی به پایگاه هوایی عراق با چنان دقت، شجاعت و سطحی از طراحی همراه بود که «تا پیش از آن فقط در فیلمهای خارجی دیده میشد» و حتی خود عراقیها نیز باور نمیکردند چنین رخدادی در قلب یکی از حساسترین مراکز نظامیشان ممکن باشد.
در شرایطی که عراق با پشتیبانی اطلاعاتی و تجهیزاتی غرب و شرق، ساختار امنیتی چندلایهای در پایگاههای مهم خود ایجاد کرده بود، عبور از حصارها، ایستوبازرسیها، سیستمهای امنیتی و نیروهای محافظ، کاری تقریباً ناممکن به نظر میرسید. پایگاههای هوایی که نقش عملیاتی کلیدی در جنگ علیه ایران داشتند، بهطور ویژه محافظت میشدند و هرگونه نفوذ میتوانست اطلاعاتی بینهایت حساس را به دست ایران برساند؛ اطلاعاتی که نقش مستقیم در خنثیسازی حملات، ردیابی هواپیماها و شناسایی نقاط ضعف ساختاری ارتش بعث داشت.
با این حال، شهید تقوی در یکی از پیچیدهترین عملیاتهای اطلاعاتی جنگ، بدون ایجاد کوچکترین شک، به عمق پایگاه نفوذ کرد؛ روایتی که هنوز نهتنها جزئیات کاملش منتشر نشده، بلکه به گفته کوشکی طراح اصلی آن نیز شناختهشده نیست. این ابهام، عظمت عملیات را دوچندان کرده و آن را به یکی از اسرارآمیزترین فصول جنگ تبدیل کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند انتشار این روایتها، هرچند محدود، تنها نوک کوه یخ عملیاتهای اطلاعاتی ایران در جنگ است.
نکته مهم اینجاست که چنین عملیاتی فقط یک موفقیت تاکتیکی نبود؛ بلکه پیامدهای راهبردی برای جبهه ایران داشت. اطلاعات بهدستآمده از این نفوذ، میتوانست برنامهریزیهای دقیقتری برای حملات هوایی، پدافند، یا حتی عملیاتهای زمینی فراهم کند. از طرفی، این رخداد برای عراق ضربهای روحی محسوب میشد؛ زیرا نشان میداد سامانه امنیتی ارتش بعث، برخلاف تصویری که رسانههایشان القا میکردند، آسیبپذیرتر از آن چیزی است که تصور میشد.
روایتهایی از این دست، نهتنها بخشی از تاریخ دفاع مقدس را بازگو میکنند، بلکه یادآورند که قهرمانیهای بسیاری هنوز ناگفته ماندهاند؛ قهرمانیهایی که اگر ثبت نمیشدند، شاید نسلهای آینده هرگز از عمق فداکاریها و مهارتهای رزمندگان اطلاعاتی ایران آگاه نمیشدند.