قرعهکشی جام جهانی انجام شد و آنچه بسیاری از هواداران فوتبال ایران انتظارش را نداشتند، اتفاق افتاد: تیم ملی ایران روی کاغذ در یکی از آسانترین گروههای جام قرار گرفته است. گروهی که شامل بلژیک، مصر و نیوزیلند است؛ سه تیمی که هرچند بیتجربه یا ضعیف نیستند، اما در قیاس با غولهای فوتبال جهان، برای ایران «قابل مدیریت» محسوب میشوند. در واقع، این نخستین بار در سالهای اخیر است که تحلیلگران فوتبال معتقدند قرعه به ایران رو کرده و مسیر صعود نه فقط از دور گروهی، بلکه حتی تا مرحله یکهشتم نهایی، میتواند برای تیم ملی هموار باشد—به شرطی که ایران خودش را دستکم نگیرد.
بررسی عملکرد تیمهای حاضر در گروه ایران نشان میدهد که بلژیک، اگرچه همیشه تیمی قابل احترام بوده، اما از دوران طلاییاش فاصله گرفته و نسل فعلی این تیم، برخلاف تیمهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲، ستارههای جهانی کمتر و ساختار تیمی ضعیفتری دارد. مصر نیز تیمی است با نوسان زیاد؛ تیمی که هرچند ستارههایی مانند محمد صلاح دارد، اما در چند سال اخیر در تورنمنتهای بزرگ ثبات لازم را نداشته است. نیوزیلند هم هرچند در منطقه اقیانوسیه قدرت نخست است، اما در سطح جهانی معمولاً برابر تیمهای آسیایی نیز دشواریهای زیادی دارد. همین ترکیب باعث شده بسیاری از کارشناسان بگویند: «اگر ایران بخواهد بالا برود، هیچوقت بهتر از این فرصت نخواهد بود.»
اما داستان جذابتر از این هم میشود. زیرا سؤال اصلی هواداران این است: اگر ایران صعود کند، در مرحله بعد به چه تیمهایی میخورد؟ اینجاست که سناریوها شکل میگیرند و هیجان بالا میرود. بر اساس قوانین جدید جام جهانی، ایران سه مسیر متفاوت پیش رو دارد.
سناریوی اول و ایدهآل: صدرنشینی ایران در گروه. اگر ایران بتواند بالاتر از بلژیک، مصر و نیوزیلند قرار بگیرد، فیفا اعلام کرده که تیم اول این گروه در دور بعد با تیمی از بین استرالیا، پاراگوئه یا برنده پلیآف اروپایی روبهرو میشود. یعنی حتی در مرحله یکهشتم نیز قرار نیست تیمی مثل فرانسه، برزیل یا آلمان مقابل ایران قرار بگیرد. از نظر بسیاری، این مسیر طلاییترین حالت ممکن است؛ چراکه همه حریفان این مسیر، از نظر سطح فوتبالی، برای ایران قابل رقابت هستند.
سناریوی دوم: صعود بهعنوان تیم دوم گروه. در این حالت، حریف ایران احتمالاً آمریکا، پاراگوئه یا ترکیه خواهد بود؛ تیمهایی که از نظر فنی چالش بیشتری دارند، اما همچنان کابوسوار نیستند. بسیاری از هواداران ایرانی باور دارند که تیم ملی میتواند مقابل آمریکا یا ترکیه شانس خوبی داشته باشد. بنابراین حتی حالت دوم هم برای ایران پایان دنیا نیست.
سناریوی سوم: صعود بهعنوان یکی از بهترین تیمهای سوم جام. اینجاست که ماجرا پیچیده میشود و قرعه میتواند ایران را در دو مسیر کاملاً متفاوت قرار دهد. مسیر اولِ حالت سوم، تقابل با صدرنشین گروه I است؛ گروهی که تقریباً همه تحلیلگران میگویند فرانسه اول آن خواهد شد—مگر اینکه اتفاقی شوکهکننده رخ دهد و مثلاً نروژ، فرانسه را غافلگیر کند. روشن است که بازی با فرانسه یکی از سختترین چالشهایی است که ایران ممکن است با آن روبهرو شود.
اما مسیر دوم در این حالت، بسیار مناسبتر است: تقابل با صدرنشین گروه B. این گروه شامل کانادا (میزبان)، قطر، سوئیس و تیم پلیآف اروپاست که احتمالاً یکی از تیمهای ایتالیا، ولز، بوسنی یا ایرلند شمالی خواهد بود. اگر ایتالیا به جام برسد، حریف دشواری است؛ اما بسیاری معتقدند که ایران حتی مقابل سوئیس یا کانادا هم شانس برد دارد.
در مجموع، سه سناریوی اصلی نشان میدهد که سرنوشت صعود ایران کامل در دستان خودش است. اگر تیم ملی بتواند قرعه آسانش را بهدرستی مدیریت کند، نهتنها شانسی تاریخی برای صعود دارد، بلکه حتی میتواند برای نخستین بار در تاریخ، وارد دورهای بالاتر شود. این جام، با این قرعه و با این مسیر، دقیقاً جایی است که فوتبال ایران میتواند خودش را ثابت کند؛ به شرطی که باور کند «میشود».
