اعلام جدید پلیس راهور مبنی بر معافیت سرویس مدارس از محدودیت تردد در طرح زوج و فرد، یکی از مهمترین تغییرات در سیاستهای ترافیکی روزهای اخیر به شمار میرود؛ تغییری که در پی اعتراض خانوادهها، افزایش بار مسئولیت ناوگان سرویس مدارس و شرایط ویژه ناشی از آلودگی هوا مورد توجه قرار گرفت.
معاون اجتماعی پلیس راهور امروز رسماً اعلام کرد که در صورت ارسال فهرست رسمی پلاک سرویس مدارس از سوی وزارت آموزش و پرورش، تمام خودروهای ثبتشده بهطور کامل از ممنوعیت تردد در طرح زوج و فرد معاف خواهند شد و دیگر اعمال قانون برای آنها انجام نمیشود.
این تصمیم از چند جهت اهمیت دارد. نخست به دلیل اینکه در هفتههای اخیر، همزمان با اجرای گسترده طرح زوج و فرد از درب منزل در تهران و چند کلانشهر دیگر، مشکلات زیادی برای خانوادهها و رانندگان سرویس مدارس ایجاد شد. بسیاری از سرویسها به دلیل مغایرت پلاک روز، امکان تردد نداشتند و همین موضوع سبب دیر رسیدن دانشآموزان، سردرگمی مدارس و افزایش فشار روانی بر خانوادهها شد.
بهویژه در روزهایی که آلودگی هوا باعث تعطیلی یا نیمهتعطیلی مدارس شده بود، سرویسهای مدارس در روزهای بازگشایی با محدودیت شدید مواجه میشدند و عملاً امکان ارائه خدمت منظم را از دست میدادند. بنابراین پلیس راهور برای حل این گره اجرایی، مسیر جدیدی را باز کرده است.
اما نکته دقیق و مهمتر این است که پلیس راهور اعلام کرده معافیت صرفاً برای سرویسهای رسمی، ثبتشده و دارای فهرست معتبر اعمال خواهد شد. این موضوع جلوی سوءاستفاده برخی افراد سودجو را میگیرد؛ افرادی که ممکن بود با ادعای «سرویس مدرسه بودن» از قوانین تردد سوءاستفاده کنند.
بر اساس توضیحات پلیس، فهرست رسمی شامل شماره پلاک، نام راننده، کد ملی، نام مدرسه و مسیرهای تردد خواهد بود و پس از دریافت، به سیستم نظارت ترافیکی پلاکخوان متصل میشود. این یعنی از لحظه ثبت اطلاعات، دوربینها خودرو را بهعنوان سرویس رسمی شناسایی کرده و جریمهای برای آن صادر نمیکنند.
این اقدام علاوه بر کاهش فشار روی والدین، موجب افزایش ایمنی کودکان نیز میشود. چرا که راننده سرویس در شرایط ترافیکی سنگین ناشی از طرح زوج و فرد، مجبور نبود با مسیرهای فرعی یا دور زدن قانون خود را به مقصد برساند؛ موضوعی که بارها باعث ایجاد خطرات جدی برای دانشآموزان شده بود.
بهگفته کارشناسان حملونقل، این تصمیم پلیس راهور میتواند رانندگان را به استفاده از سرویسهای مجاز، خودروهای استاندارد و ثبت رسمی در سامانههای آموزش و پرورش تشویق کند. این یعنی شفافیت بیشتر، امنیت بالاتر و انسجام بهتر در شبکه سرویس مدارس.
از نگاه مدیریت شهری، معافیت سرویس مدارس امکان مدیریت هوشمندتر جریان ترافیک را فراهم میکند. خودروهای سرویس، برخلاف خودروهای شخصی، ظرفیت بالاتری از دانشآموزان را جابهجا میکنند و حذف آنها از محدودیت، باعث جلوگیری از جایگزینی خودروهای تکسرنشین خواهد شد.
در واقع اگر سرویس مدارس محدود شود، خانوادهها مجبور به استفاده از خودروهای شخصی میشوند و همین موضوع نهتنها ترافیک را سنگینتر میکند، بلکه آلودگی هوا را نیز تشدید خواهد کرد. بنابراین تصمیم پلیس راهور در ظاهر یک «استثنا»، اما در باطن یک اقدام ضدترافیک و زیستمحیطی است.
این تصمیم در ادامه سیاستهای تازه پلیس برای مدیریت شرایط اضطرار آلودگی هوا و اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل اتخاذ شده است؛ سیاستی که طی هفته گذشته با توقف صدور طرح ترافیک، تشدید نظارت بر واحدهای آلاینده و برخورد با پسماندسوزی همراه بود.
اکنون با معافیت سرویس مدارس، به نظر میرسد پلیس تلاش میکند اجرای طرح زوج و فرد را منطقیتر، هدفمندتر و کارآمدتر کند تا هم جریان ترافیک کنترل شود و هم خدمات ضروری مانند سرویس مدارس مختل نشود.
از طرف دیگر وزارت آموزش و پرورش نیز باید فهرست کامل، دقیق و فاقد خطا را هرچه سریعتر ارسال کند؛ زیرا هرگونه تأخیر در این کار میتواند باعث سردرگمی رانندگان و ثبت جریمههای ناخواسته شود.
در روزهای آینده انتظار میرود این فهرست در سامانههای پلیس ثبت و اجرایی شود و سرویسهای مدارس بتوانند بدون نگرانی از زوج یا فرد بودن پلاک، دانشآموزان را جابهجا کنند.
این تصمیم، اگر سریع و درست اجرا شود، میتواند به یک الگوی ثابت در تمام دورههای اجرای طرحهای محدودیتی تبدیل شود؛ الگویی که هم امنیت دانشآموزان را تضمین میکند و هم از ایجاد ترافیک ناخواسته در شهر جلوگیری خواهد کرد.
