زیر شنی تانکها؛ نبرد سهروزهای که سوسنگرد را نجات داد🔥 روایت مستند از نقش شهید تجلایی و پیام آیتالله مدنی به امام خمینی
وقتی از دفاع مقدس سخن میگوییم، نام سوسنگرد همواره درخششی خاص دارد؛ شهری کوچک اما استراتژیک در خوزستان که در پاییز ۱۳۵۹ صحنه یکی از سرنوشتسازترین نبردهای ایران و عراق شد. اگر سوسنگرد سقوط میکرد، عراقیها با کمک لشکر ۵ میتوانستند به آسانی به اهواز نفوذ کنند و مسیر حیاتی جنوب ایران را قطع نمایند. آنچه مانع شد، نه تجهیزات، بلکه ایمان و مقاومت ۳۰۰ رزمنده ایرانی بود که سه روز تمام زیر گلوله و زیر شنی تانکها ایستادند.
به روایت سردار احمد غلامپور، فاصله نیروهای ایرانی با دشمن گاهی تنها پنجاه متر بود. لشکر ۹ عراق از سه محور شامل شمال کرخه، جنوب هویزه و جاده بستان‑سوسنگرد حمله کرد و شهر را محاصره نمود. در آن روزها، سوسنگرد به معنای واقعی کلمه تنها بود. اما رزمندگان تبریزی بهویژه نیروهای شهید تجلایی در دفاع از شهر نقشی حیاتی داشتند؛ حماسهای که حدیث آن در کتاب «زیر شنی تانکها» همانند نبض زنده تاریخ طنینانداز است.
در اوج محاصره، نیروهای داخل شهر پیامی به آیتالله مدنی، امامجمعه تبریز و نماینده امام، رساندند و از تنهایی خود گفتند. این پیام سبب شد آیتالله مدنی فوراً به تهران برود و در دیدار با امام خمینی (ره)، وضعیت نیروها را گزارش دهد. ساعات بعد، امام دستور داد: «به فریادشان برسید.» همان فرمان تاریخی، سرنوشت جنگ را تغییر داد؛ تیپ ۲ زرهی ارتش، نیروهای چمران و یگانهای سپاه و بسیج منطقه با عملیات مشترکی، حلقه محاصره را شکستند و شهر آزاد شد.
طبق آمار، در این نبرد دستکم ۱۰۰ شهید به خاک افتادند، اما نتیجه مقاومت، ماندگاری سوسنگرد در نقشه ایران و حفظ مسیر اصلی اهواز بود. رسانههای جهانی از همان روزها، نبرد را بهعنوان «درگیری خونین دوم پس از خرمشهر» توصیف کردند. بخش عربی رادیو لندن و خبرگزاری آسوشیتدپرس از خطر گسستن ارتباط اهواز با سراسر ایران سخن گفتند. سوسنگرد اگر سقوط میکرد، معادلات جنگ و حتی تاریخ خوزستان دگرگون میشد.
آزادسازی این شهر نماد وحدت ملی بود؛ از خوزستان تا آذربایجان، همه در خاک یک وطن جنگیدند. کتاب «زیر شنی تانکها» با روایت خاطرات آنان، ثبت کرده که چگونه ایمان و همبستگی، قدرتی فراتر از توپ و تانک ساخت. این اثر نهتنها بازخوانی یک روزشمار نظامی، بلکه تجلی روح مقاومت مردم ایران است؛ روحی که زیر شنی تانکها خم نشد.