اقتصادآنلاین: دولت در آستانه شب عید و ماه رمضان، برنامه یک واریزی ویژه و جداگانه را در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی تدارک دیده است؛ اقدامی که میتواند سطح حمایت معیشتی از دهکهای پایین را افزایش دهد و تحول تازهای در نحوه توزیع یارانهها رقم بزند.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بهعنوان متولی اصلی اجرای طرح کالابرگ، مرحله پنجم این طرح را با تغییراتی در میزان اعتبار مشمولان آغاز کرده است.
طبق اعلام رسمی، دولت علاوه بر افزایش اعتبار سه دهک اول، برنامهریزی کرده است که در آستانه نوروز یا ماه رمضان یک نوبت ویژه دیگر کالابرگ نیز واریز شود؛ اقدامی که میتواند بخشی از فشارهای تورمی بر خانوارها را کاهش دهد.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد در مرحله پنجم، اعتبار کالابرگ سه دهک اول از ۵۰۰ هزار تومان به ۶۲۰ هزار تومان افزایش یافته است. او تأکید کرد که مبلغ کالابرگ دهکهای چهارم تا هفتم تغییری نداشته است.
کالابرگ با دو مدل متفاوت در مسیر اجرا
احمد میدری با اشاره به روند اجرای طرح گفت: طرح کالابرگ که از اسفند ۱۴۰۳ آغاز شده بود، تا پیش از مرحله پنجم منابع پایدار نداشت و هر بار بسته به بودجه در دسترس، میان ۵۹ تا ۶۰ میلیون نفر تخصیص مییافت.
او توضیح داد که دو الگوی اصلی برای کالابرگ در نظر گرفته شده است: پرداخت نقدی همراه با امکان خرید از ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزار فروشگاه ، ارائه بسته کالایی مشخص.
با این حال، براساس مصوبه دولت و مجلس، این طرح باید عمدتاً برای دهکهای پایین متمرکز باشد. وزیر رفاه همچنین گفت اجرای الگوهای جدید زمانی ممکن است که ارز ترجیحی از تولیدکننده به مصرفکننده منتقل شود؛ اقدامی که تاکنون تنها درباره برنج عملیاتی شده است.
چالش اصلی؛ کمبود منابع و محدودیت در تغییر روش پرداخت کالابرگ
به گفته وزیر رفاه، مشکل اساسی طرح نه در شیوه اجرا، بلکه در تأمین منابع مالی پایدار است. او اعلام کرد بخش قابلتوجهی از تعهدات ارزی سال ۱۴۰۴ تا شهریورماه ایجاد شده و همین موضوع امکان تغییر عمده در روش پرداخت را محدود میکند.
در صورت تأمین منابع کافی، وزارت رفاه حتی قابلیت اجرای همزمان دو مدل کالابرگ را نیز دارد؛ با این حال، برای توزیع کالاهای فیزیکی بین مردم حداقل دو ماه زمان نیاز است.
نقش درآمد بنزین و برنامه دولت برای سال آینده
میدری درباره منابع احتمالی ناشی از افزایش قیمت بنزین توضیح داد که تاکنون هیچ مبلغی از این محل به کالابرگ اختصاص نیافته است. حتی با افزایش نرخ مصرف مازاد از ۳۰۰۰ به ۵۰۰۰ تومان نیز انتظار نمیرود درآمد بزرگی ایجاد شود. با این حال، طبق دستور رئیسجمهور، تمام درآمد حاصل از این بخش باید به طرح کالابرگ تزریق شود.
برآوردها نشان میدهد در مجموع حدود ۵ هزار میلیارد تومان از محل بنزین در سال قابل تخصیص است؛ رقمی که در مقایسه با بودجه ۳۰ هزار میلیارد تومانی کالابرگ چندان بزرگ نیست، اما میتواند بخشی از کسری منابع را جبران کند.
وزیر رفاه در پایان تأکید کرد دولت قصد دارد حداقل یک نوبت دیگر کالابرگ برای شب عید یا ماه رمضان تخصیص دهد و استمرار این طرح در سال ۱۴۰۵ نیز مدنظر است، اما اجرای نهایی آن وابسته به بودجهای است که هنوز به مجلس ارائه نشده است.
