
بلک فرایدی یا «جمعه سیاه»، بزرگترین رویداد خرید سال در سراسر دنیاست که امسال در ایران نیز در جمعه ۷ آذر ۱۴۰۴ (۲۸ نوامبر ۲۰۲۵) برگزار میشود. این روز بهصورت سنتی در پی جشن شکرگزاری آمریکا برگزار میگردد و طی آن، فروشگاههای بزرگ آنلاین و حضوری، از برندهای بینالمللی تا فروشگاههای ایرانی، تخفیفهایی گاه تا ۹۰ درصدی برای جذب خریداران ارائه میکنند. با گسترش تجارت الکترونیکی و شکلگیری کمپینهای ملی خرید، بلک فرایدی در ایران هم به مناسبت پرطرفداری میان کاربران اینترنتی تبدیل شده است.
کارشناسان اقتصادی توصیه میکنند برای داشتن خریدی موفق در این روز، رعایت چند نکته ضروری است؛ اول اینکه لیست خرید مشخصی تهیه کنید و از خریدهای هیجانی پرهیز نمایید. بسیاری از مصرفکنندگان بدون برنامه خرید کرده و پس از افت قیمتهای پیاپی، دچار حس پشیمانی میشوند. دوم، تعیین سقف بودجه واقعی است. این کار ضمن جلوگیری از تصمیمهای عجولانه، باعث میشود تنها اقلام ضروری در اولویت باشند.
گام بعدی، بررسی اعتبار فروشگاهها و نظرات کاربران است. پیش از خرید، بهتر است دیدگاه خریداران قبلی درباره کیفیت کالا و خدمات پس از فروش را بخوانید و اطمینان حاصل کنید که فروشگاه، امکان بازگشت کالا یا گارانتی معتبر دارد. در بازار آنلاین ایران، برندهایی مانند دیجیکالا، ترب، بامیلو و برخی فروشگاههای بینالمللی ایرانیزبان، در سالهای اخیر نقش مؤثری در ساماندهی فروشهای ویژه داشتهاند.
درباره علت نامگذاری «جمعه سیاه» نیز جالب است بدانیم که نخستینبار در دهه ۱۹۶۰ میلادی مأموران پلیس فیلادلفیا برای توصیف ازدحام خریداران از این عبارت استفاده کردند. بعدها در ادبیات اقتصادی آمریکا، واژه «سیاه» مفهومی مثبت یافت، زیرا نشاندهنده بازگشت تراز مالی فروشگاهها از «قرمز» (ضرر) به «سیاه» (سود) بود.
در کنار تب خرید و هیجان بلک فرایدی، متخصصان رفتار مصرفکننده هشدار میدهند که برخی تخفیفها واقعی نیستند و ممکن است قیمتها پیش از فروش ویژه بهصورت مصنوعی افزایش یابد. به همین دلیل، مقایسه مداوم قیمتها و بررسی سابقه تخفیفهای فروشگاهها ضروری است.
در مجموع، بلک فرایدی ۱۴۰۴ میتواند تبدیل به فرصتی استثنایی برای هوشمندانه خرید کردن شود؛ به شرط آنکه با آگاهی و احتیاط وارد میدان شد. چنانچه با برنامهریزی درست، خرید را از فروشگاههای قابل اعتماد انجام دهید، این رویداد میتواند همزمان با صرفهجویی اقتصادی، تجربهای لذتبخش از خرید آنلاین و حضوری برایتان رقم بزند.