در شرایطی که تورم ساختاری، جهش نرخ ارز و سیاستگذاریهای ناپایدار اقتصادی فضای زندگی و کسبوکار مردم را تحت تأثیر قرار داده، رفتار عمومی جامعه بهسمت تبدیل نقدینگی به کالا حرکت کرده است؛ از طلا و سکه گرفته تا مسکن، خودرو و حتی کالاهای مصرفی روزمره. این روند نشان میدهد که بیثباتی ارزی و ضعف نظارت، قدرت برنامهریزی را از خانوار و تولیدکننده گرفته و نگاهها را به سمت حفظ دارایی در برابر کاهش ارزش پول ملی سوق داده است.
در چنین فضایی، بازار سرمایه نیز از بحران آشفتگی در امان نماند؛ شاخصها در هفتههای اخیر سقوطهای سنگینی را تجربه کردند، اما برخلاف انتظار، با اتکا به عملکرد شرکتهای بنیادی بار دیگر رشد به بورس بازگشت. در میان این شرکتها بانک ملت جایگاهی کاملاً متفاوت دارد و بسیاری از کارشناسان آن را بانک بیرقیب بازار سرمایه میدانند.
بانک ملت با سرمایه ۲۳۸ هزار میلیارد تومان، بهعنوان بزرگترین بانک بورسی کشور فعال است و گزارش آبانماه آن در سامانه کدال نشان میدهد که این بانک نهتنها از بیثباتی اقتصاد کل ایران تأثیر منفی نپذیرفته، بلکه در برخی شاخصها رشد شگفتانگیز به ثبت رسانده است. بانک ملت در پایان آبانماه توانست تراز مثبت عملیاتی ۷۳۸٬۷۴ میلیارد ریالی را ثبت کند؛ رقمی که حتی برای وضعیت فعلی نظام بانکی کشور قابلتوجه است.
بر اساس گزارش کدال، مجموع درآمدهای بانک ملت در پنج سرفصل اصلی، به ۲٬۰۹۸٬۰۲۲ میلیارد ریال رسیده است؛ در حالی که این عدد در مدت مشابه سال گذشته ۱٬۲۷۱٬۹۸۹ میلیارد ریال بود. این یعنی بانک ملت تنها طی یک سال، ۶۵ درصد رشد درآمد را تجربه کرده است.
جزئیات درآمدها تصویر دقیقتری ارائه میکند:
- درآمد تسهیلات اعطایی: ۱٬۷۹۸٬۸۲۸ میلیارد ریال
- درآمد کارمزدی: ۱۹۲٬۹۸۶ میلیارد ریال
- درآمد اوراق بدهی: ۷۱٬۵۲۶ میلیارد ریال
- درآمد سپردهگذاری: ۲۵٬۲۲۳ میلیارد ریال
- درآمد سرمایهگذاریها: ۹٬۴۵۸ میلیارد ریال
این ترکیب درآمدی نشان میدهد بانک ملت هم در بخش عملیات بانکی و هم در بخشهای غیربانکی، مدیریت منابع و مصارف هوشمندانهای را پیش برده است.
در نظام بانکی ایران، یکی از بزرگترین چالشها بحران تسهیلات است؛ بهویژه در حوزههای تأخیر در بازپرداخت اقساط، انحراف تسهیلات و ریسکهای اعتباری. اما دادههای بانک ملت خلاف این روند را نشان میدهد. مانده تسهیلات اعطایی این بانک در پایان آبانماه ۱۴۰۴ به ۲۸٬۹۳۷٬۵۱۶ میلیارد ریال رسیده که نسبت به رقم ۱۷٬۷۵۷٬۰۷۸ میلیارد ریال سال گذشته، رشد ۶۳ درصدی را ثبت کرده است. رشد تسهیلات در دورهای که اکثر بانکها با محدودیت شدید منابع روبهرو هستند، نشانهای از جریان نقدی سالم و اعتماد بالای مشتریان است.
یکی از نقاط درخشان عملکرد وبملت، تسهیلات ارزی است. در دورهای که کاهش ارزش ریال باعث شده مردم و بنگاهها علاقه بیشتری به داراییهای ارزی نشان دهند، تسهیلات ارزی بانک ملت با مانده ۱۵٬۳۲۷٬۱۲۱ میلیارد ریال در رتبه نخست قرار دارد. پس از آن:
- مرابحه: ۶٬۷۴۱٬۸۳۴ میلیارد ریال
- قرضالحسنه: ۲٬۰۰۸٬۶۹۲ میلیارد ریال
این آمارها نشان میدهد بانک ملت نهتنها در حوزه ریالی، بلکه در بخش ارزی نیز پیشتاز بازار است.
از سوی دیگر، انتظار میرود در شرایط بیثباتی، مردم سپردههای خود را از بانکها خارج کنند؛ با این حال، دادهها خلاف این تصور را ثابت میکند. مانده سپردههای بانک ملت اکنون ۱۷٬۴۵۶٬۰۱۱ میلیارد ریال است، در حالی که این عدد سال گذشته ۱۱٬۶۱۴٬۳۸۴ میلیارد ریال بود؛ یعنی بیش از ۵۰ درصد رشد سپردهها، آن هم در شرایطی که بسیاری از بانکها با فرسایش منابع مواجهاند.
در میان انواع سپردهها نیز قرضالحسنه جاری ریالی با مانده ۴٬۰۳۰٬۸۷۱ میلیارد ریال بیشترین سهم را دارد. پس از آن:
- سپردههای یکساله: ۳٬۲۳۸٬۳۸۳ میلیارد ریال
- سپردههای سهساله: ۲٬۹۶۶٬۲۲۳ میلیارد ریال
این ارقام نشان میدهد مشتریان بانک ملت نهتنها وجوه خود را خارج نکردهاند، بلکه آنها را به سپردههای پایدار و بلندمدت منتقل کردهاند.
یکی دیگر از نقاط کلیدی عملکرد وبملت، پرداخت سود سرمایهگذاری است. در هشتماهه امسال، بانک ملت ۱٬۰۶۰٬۱۲۳ میلیارد ریال سود به سپردهگذاران سرمایهگذاری پرداخت کرده که تنها ۱۵۷٬۹۸۲ میلیارد ریال آن مربوط به آبانماه است. چنین پرداختی تنها زمانی امکانپذیر است که بانک از نظر جریان درآمدی در شرایطی بسیار سالم و رو به رشد باشد.
در نهایت، تحلیل دادههای گزارششده در کدال نشان میدهد که بانک ملت در میان بحران، بیرقیب ظاهر شده است. شفافیت مدیریتی، عملکرد قابل اتکا، رشد سپردهها، افزایش درآمدها و توسعه تسهیلات نشان میدهد که این بانک برخلاف بخش بزرگی از نظام بانکی، نهتنها از شرایط متلاطم اقتصاد کشور ضربه نخورده، بلکه توانسته اعتماد عمومی را بیش از گذشته تقویت کند.
