ریشه بحث؛ از مکاتبه مرداد ۱۴۰۴ تا تعلیق نماد
ماجرا از مرداد ۱۴۰۴ شروع شد، جایی که سازمان بورس در نامهای رسمی نسبت به تطبیق سرمایهگذاریهای ثبتشده در سرفصل مخارج انتقالی با رهنمود فنی سازمان حسابرسی (مصوب شهریور ۱۳۹۹) ابراز تردید کرد.
رشد سریع تپسی در سالهای ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ باعث شد حجم بالایی از هزینههای توسعه، مشوقهای پرداختی و سرمایهگذاریها به عنوان «مخارج انتقالی به سالهای آتی» شناسایی شود؛ اقدامی که طبق رهنمود حسابرسی قابل انجام بود اما با توجه به مقیاس بزرگ آن، حساسیت نهاد ناظر را برانگیخت.
نسبت مخارج انتقالی به کل داراییها که باید در سطح کنترلشده باقی میماند، طی چند سال افزایش یافت و در پایان خرداد ۱۴۰۴ به سطح بیسابقه ۸۰ درصد رسید.
دقیقاً همین نقطه بود که سازمان بورس تصمیم گرفت نماد را متوقف کند تا وضعیت روشن شود.
اختلاف بر سر چیست؟
موضوع بحث در دو بخش خلاصه میشود:
۱. نحوه شناسایی مخارج انتقالی
تپسی مطابق دستورالعمل ۱۳۹۹ سازمان حسابرسی، بخشی از هزینههای توسعه و مشوقهای پرداختی را سرمایهای میکرد؛ یعنی به عنوان دارایی شناسایی و در سالهای آینده مستهلک میشد.
۲. ابهام در مصادیق مشوقها
سازمان بورس پرسید: کدام مشوقها دقیقاً مجاز به سرمایهای شدن هستند؟
این سؤال به ریشه رهنمود ۱۳۹۹ مربوط است و باید دوباره توسط سازمان حسابرسی بررسی میشد.
در نتیجه، تپسی از یک سو به رهنمود قبلی استناد داشت و از سوی دیگر، نهاد ناظر شفافسازی و تعیین مصادیق را الزامی دانست.
پاسخ سازمان حسابرسی؛ معتبر ولی نیازمند تعیین مصادیق
سازمان حسابرسی در آبان ۱۴۰۴ پاسخ رسمی داد:
– رهنمود قبلی همچنان معتبر است
– مفادش تغییر نکرده
– مبانی استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی همچنان همان است
اما یک موضوع باقی ماند:
مصادیق دقیق مشوقهایی که میتوانند سرمایهای شوند، باید بازتعریف شوند.
به همین دلیل، وزارت اقتصاد مأمور شد حداکثر طی دو ماه، مصادیق را مشخص کند. نکته مهم اینکه این تعیین تکلیف به گذشته (قبل از ۳۱ خرداد ۱۴۰۴) تسری داده نخواهد شد.
تصمیمات عملی برای بازگشایی نماد
با طولانی شدن بررسیها، نهاد ناظر و تپسی بر سر مجموعهای از اقدامات مشترک توافق کردند:
۱. استهلاک پنجساله مخارج انتقالی
مانده مخارج انتقالی تا پایان خرداد ۱۴۰۴ به میزان ۳۷٬۶۳۸ میلیون ریال طی ۵ سال مستهلک میشود.
این اقدام فشار بزرگی را از ذهن سرمایهگذاران درباره تورم داراییها برمیدارد.
۲. توقف ثبت مخارج انتقالی جدید
تپسی تعهد داد تا زمان اعلام نظر نهایی سازمان حسابرسی:
هیچ رقم جدیدی در سرفصل مخارج انتقالی ثبت نکند.
۳. تبعیت کامل از رهنمود جدید پس از اعلام مصادیق
پس از دریافت تعیینمصادیق، شرکت مطابق رویه جدید عمل خواهد کرد.
۴. اصلاح برنامه افزایش سرمایه
مدیرعامل تپسی برای کاهش هزینه مالی اعلام کرد:
پیشنهاد افزایش سرمایه ۲ همتی فقط از محل
– مطالبات حالشده سهامداران
– آورده نقدی
انجام میشود. بخش «سود انباشته» از طرح حذف شد.
این افزایش سرمایه منوط به تأیید سازمان بورس و تصویب مجمع فوقالعاده است.
چشمانداز سودآوری ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۸
تپسی در گزارش اخیر، برآورد مالی ۵ سال آینده خود را نیز منتشر کرد.
این برآورد بر اساس عدم سرمایهایکردن مشوقها پس از ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ تهیه شده و نشان میدهد:
زیان
– زیان خالص ۱۴۰۴: ۸٬۴۰۲ میلیون ریال
– زیان خالص ۱۴۰۵: ۳٬۹۹۶ میلیون ریال
نقطه سربهسر
از سال ۱۴۰۶ شرکت وارد سود میشود.
سود
– سود خالص ۱۴۰۸: ۱۸٬۴۵۶ میلیون ریال
– سود هر سهم ۱۴۰۵: –۲۰۰ ریال
– سود هر سهم ۱۴۰۸: ۹۲۳ ریال
این پیشبینیها نشان میدهد اگرچه تپسی در کوتاهمدت همچنان تحت فشار است، اما با ساختار مالی شفافتر و کاهش ریسک حسابداری، مسیر رشد پایدار برای سالهای ۱۴۰۶ به بعد متصور است.
